Nowa era onkologii: druga lista leków o ugruntowanej skuteczności już dostępna
8 maja 2025 roku Ministerstwo Zdrowia ogłosiło publikację drugiej listy leków o ugruntowanej skuteczności, tym razem koncentrując się na terapii onkologicznej. To działanie stanowi kontynuację zapoczątkowanego w październiku 2024 roku projektu, którego celem jest przyspieszenie dostępu pacjentów do sprawdzonych i skutecznych terapii przy jednoczesnej optymalizacji kosztów refundacyjnych. Tym razem na liście znalazło się aż 17 substancji czynnych, z czego 13 przeznaczonych jest do stosowania w ramach chemioterapii, a cztery dostępne będą w obrocie aptecznym.
Jak podkreślił wiceminister zdrowia Marek Kos, „leki, które znalazły się na liście, zostały wybrane według kryteriów: efekt terapeutyczny, niezaspokojona potrzeba zdrowotna pacjentów i wpływ na budżet płatnika”. Takie podejście ma na celu nie tylko wsparcie chorych onkologicznie, ale także stworzenie bardziej przewidywalnego systemu finansowania leczenia.
Leki – szansa na lepsze jutro dla pacjentów
Lista obejmuje szeroki wachlarz wskazań – od nowotworów piersi, płuc, jelita grubego, przez chłoniaki i białaczki, po powikłania wynikające z terapii nowotworowych. Na uwagę zasługuje obecność dazatynibu, stosowanego w leczeniu dzieci i młodzieży z przewlekłą białaczką szpikową z chromosomem Philadelphia, a także tretynoiny – wykorzystywanej w terapii ostrej białaczki promielocytowej.
Wśród substancji dostępnych w aptekach znajdują się dobrze znane leki hormonalne, takie jak anastrozol, eksemestan czy letrozol – kluczowe w terapii zaawansowanego raka piersi u kobiet po menopauzie. Znaczące jest również uwzględnienie deferazyroksu – stosowanego w leczeniu obciążeń żelazem wynikających z częstych transfuzji u pacjentów z talasemią beta.
Na liście znalazły się także leki o zastosowaniu w bardziej złożonych przypadkach onkologicznych, m.in. nab-paklitaksel stosowany w leczeniu raka piersi oraz raka płuc, ramucyrumab i regorafenib dedykowane pacjentom z zaawansowanym rakiem wątrobowokomórkowym, czy winflunina przeznaczona dla chorych z nowotworem przejściowokomórkowym pęcherza moczowego.
Refundacja – racjonalizacja kosztów i dostępności
Ministerstwo Zdrowia oszacowało, że całkowita kwota refundacji wyniesie 134,78 mln zł, obejmując populację 7 760 pacjentów. Największy udział kosztowy przypisano lekowi nab-paklitaksel, stosowanemu zarówno w leczeniu raka piersi, jak i niedrobnokomórkowego raka płuca – jego refundacja pochłonie ponad 57 mln zł. Wysoki koszt uzasadnia jednak jego rolę w sytuacjach, gdy inne terapie zawiodły lub nie są możliwe do zastosowania.
Z siedemnastu pozycji uwięzionych na liście refundację uzyskało osiem leków. Ciekawostką pozostaje fakt, że dla kilku preparatów, jak winblastyna czy etopozyd, nie istnieją aktualnie wpisy w Rejestrze Produktów Leczniczych. Może to oznaczać konieczność ich rejestracji lub wznowienia obrotu, zanim będą mogły być objęte refundacją.
Kryteria kwalifikacji – nauka ponad emocje
Proces selekcji leków na listę oparty był o twarde dane kliniczne i ocenę Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). Uwzględniano jakość dowodów naukowych, siłę zaleceń w wytycznych klinicznych oraz realne potrzeby pacjentów, które dotychczas nie były w pełni zaspokojone. Kluczowe było również oszacowanie wpływu nowych terapii na budżet publiczny, co ma istotne znaczenie w warunkach ograniczonych zasobów systemu ochrony zdrowia. Dodatkowym aspektem była dostępność leków – na liście znalazły się też dwie substancje, które nie są jeszcze dopuszczone do obrotu w Polsce. Ministerstwo deklaruje jednak gotowość do wspierania procesu ich rejestracji, aby skrócić czas oczekiwania pacjentów na skuteczne leczenie. Zwrócono także uwagę na konieczność odrębnej procedury kwalifikacyjnej dla objęcia nowych wskazań refundacyjnych w ramach list "18-", "65+" oraz "ciąża", co wymaga dodatkowej analizy AOTMiT.
Inicjatywa Ministerstwa Zdrowia nie kończy się na onkologii. Jeszcze w tym roku mają zostać ogłoszone kolejne listy – obejmujące leki ginekologiczne, endokrynologiczne oraz gastroenterologiczne. To działanie wpisuje się w szerszą strategię zdrowotną państwa, której celem jest nie tylko poprawa jakości leczenia, ale również uporządkowanie i racjonalizacja polityki refundacyjnej.
Podsumowanie
Publikacja drugiej listy leków o ugruntowanej skuteczności to jedno z najważniejszych wydarzeń w polskiej polityce lekowej ostatnich miesięcy. Lista ta nie tylko obejmuje kluczowe substancje stosowane w terapii onkologicznej, ale również wprowadza nową jakość do systemu refundacyjnego. Transparentność kryteriów, naukowa podbudowa decyzji i perspektywa kolejnych działań legislacyjnych tworzą spójną wizję nowoczesnej i empatycznej opieki zdrowotnej. Dla pacjentów to konkretna zmiana – większa dostępność terapii, krótsze ścieżki refundacyjne i, co najważniejsze, większa szansa na skuteczne leczenie.
Komentarze
[ z 0]